poniedziałek, 16 grudnia 2013
piątek, 6 grudnia 2013
środa, 4 grudnia 2013
HOW DO WE SAVE WATER AT OUR SCHOOL?
HOW DO WE SAVE WATER AT OUR SCHOOL?
1.
Uczniowie wykonują rysunki - oszczędzaj wodę- i wywieszamy je nad
umywalkami w szkole.
Zaczynając od
spłukiwania mniejszej ilości znacznie redukujemy zużycie wody. Uczymy dzieci
jak używać funkcji w spłuczkach, aby niepotrzebnie nie spłukiwały więcej wody,
niż jest to potrzebne.
The school toilets contain
flush toilets with toilet cisterns (stop function).
Starting from flushing much less water we reduce water use. We teach children how to use the toilet flush in order not to unnecessarily flush more water than is needed.
Starting from flushing much less water we reduce water use. We teach children how to use the toilet flush in order not to unnecessarily flush more water than is needed.
3. Prowadzimy rejestr zużycia wody w szkole w każdym dniu.
We register
water use in the school every day.
4. Zbieramy deszczówkę, do specjalnej beczki. Woda ta służy do podlewania
kwiatów w szkole.
We gather
rainwater in a special barrel. This water is used to water flowers in the
school.
5. Cieknące spłuczki w toaletach oraz nieszczelne baterie, natychmiast są
naprawiane.
Leaking toilet
cisterns and toilet batteries are immediately repaired.
WATER IN OUR TOWN - MIKOLOW
WATER IN OUR TOWN - MIKOLOW
The town is located in the valley of the
river Jamna, (tributary of Kłodnica and indirectly of Odra ).
Mikołów
miasto położone na Śląsku, w południowej Polsce, niedaleko Katowic.
In the past, the water from the Jamna creek
was clean, and in the previous centuries it served as the main source of water
supply. In 1950s the water in Jamna was still clean.
W
przeszłości woda z potoku Jamna była czysta, i w dawnych wiekach stanowiła dla
mieszkańców główne źródło zaopatrzenia w wodę. Czysta woda płynęła Jamną
jeszcze w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku.
In 18th century there was a well in Mikołów’s
square.
W
XVIII wieku na rynku w Mikołowie istniała studnia.
Jamna creek is supplied, although in a small
quantity, by the water from springs in Mikołów park- Planty. Although the
springs are covered with ground now, the water found a new outlet.
Potok
Jamna jest zasilany, choć w skromnych rozmiarach, przez wody ze źródełek w
mikołowskim parku- Planty. Pomimo, że źródełka zostały zasypane, woda znalazła
sobie nowe ujście.
The spring in Mikołów in the time between
both world wars was walled in the shape of a "romantic" shell, where
thirsty hikers could drink the spring water with no harm to their health.
Źródełko
w mikołowskim parku w latach międzywojennych było obmurowane w kształcie
"romantycznej" muszli, gdzie spragnieni spacerowicze mogli bez szkody
dla zdrowia pić źródlaną wodę.
Mikołów has had a wooden pipeline for many
years (19th century) which was used to convey water from sources.
Już
od dawnych czasów / rurociągu
z XIX wieku /Mikołów posiadał drewniany rurociąg
, którym sprowadzał wodę do miasta ze źródeł.
Ponieważ
do przesyłania wody stosowano drewniane rury dlatego popyt na nie wzrastał.
Jednym z ostatnich specjalistów wykonującym drewniane rury w Mikołowie, był
niejaki Ludwik Paduch żyjących w latach 1857 - 1938.
Providing that
conveying water was done by means of wooden pipelines, the demand for them was
increasing. One of the last experts who produced wooden pipelines in Mikołów
was Ludwik Paduch (1857-1938).
1899
– rozpoczęcie prac przygotowawczych do budowy „centralnego wodociągu”
1899 – the
building of „central pipeline”started
1908-
wodociąg został wykonany
1908 – the pipeline was competed
1909
luty - popłynęła woda do instalacji miejskiej. Wodociąg był inwestycją
dochodową, dawał miastu rocznie kilka tysięcy zysku. Po kilku latach wody
zaczęło znowu brakować, trzeba była szukać nowych rozwiązań.
February 1909-the
first portion of water was conveyed to a local installation. The pipeline was a
lucrative investment- it generated a few thousand zlotych a year. After a few years
the water was scarce again. There was a
need to search for new solutions.
Po
zakończeniu I wojny światowej, rurociągiem woda z bogatych źródeł w Śmiłowicach
była pompowana do zbudowanej na wzgórzu w Łaziskach Dolnych wieży ciśnień, skąd
rurociągami spływała nie tylko do samego Mikołowa. Mogły z jej nadmiaru
korzystać inne, okoliczne miejscowości.
After the end of
WWI, the water from rich springs in Śmiłowice was first pumped to Łaziska
Górne, a town which was built on a hill, and then through pipelines it was
conveyed not only to Mikołów but to surrounding areas as well.
HISTORIA
Z WODĄ W TLE…
A HISTORY WITH
WATER IN BACKGROUND
1. In the 16th and 17th centuries Mikołów was an important place of cattle
trade on the road between Moldova as well as Ukraine and Silesia and Moravia.
The citizens of Mikołów were given the
permission to set up brewery and distilleries.
W
XVI i XVII w. Mikołów był ważnym ośrodkiem handlu bydłem na drodze z Mołdawii i
Ukrainy na Śląsk i Morawy.
Mieszczanom
mikołowskim przysługiwały przywileje
piwowarskie i gorzelnicze.
In the
middle of 19th century the industrialization began. The city developed mainly
industrial metal and machinery. In 1980 a factory that produces gimps was set
up and in 1842 an iron foundry “Maria Ludwika” started its production. Another
ironworks was built near the road to Mokre. It was founded by Eugeniusz Mann in
1850. The name of the ironworks was “Mikołów”. Moreover the ironwarks “Walter” was built in 1856.
W
połowie XIX wieku w Mikołowie pojawiły się pierwsze zakłady przemysłowe. Na
terenie miasta rozwinął się przede wszystkim przemysł metalowy i maszynowy.
1840 – powstaje fabryka łyżek, w 1842 r. powstała w Mikołowie odlewnia żelaza,
nazwana Hutą „Maria Ludwika”, kolejną hutę zbudowano przy drodze do Mokrego.
Uruchomił ją w 1850 roku Eugeniusz Mann. Była to huta żelaza „Mikołów”, Huta
„Walter - wybudowana w 1856 r.
In the second half of 19th century a factory
producing steam boilers was created. It was founded by Heinrich Koetz in 1872
on the previously bought area. The company produced iron and tin constructions,
steam machines, machinery casting and building machines.
W II połowie XIX w.
powstała fabryka kotłów parowych. Założył ją w 1872 r. Heinrich Koetz na
zakupionych przez siebie terenach. Zakład produkował konstrukcje żelazne i blaszane, maszyny parowe, odlewy
maszynowe, maszyny budowlane i drogowe.
In
Mikołów there were also breweries, distilleries
and water mills as well as brickyards and quarries.
W
Mikołowie były też browary, gorzelnie i
młyny wodne oraz cegielnie i kamieniołomy.
In 1908 a municipal water supply network was
built which cost 250.000 Deutsche Marks.
1908
- ukończono budowę wodociągów miejskich,
na które wydano ok. 250 tys. marek
5. There
is a park with ponds in Mikołów –“Planty” which dates back to 18th
century. It is a place of recreation and rest for the citizens.
W
Mikołowie znajduje się park „Planty” ze
stawami , którego początki sięgają XVIII wieku. Jest
to miejsce rekreacji i odpoczynku dla mieszkańców.
6. In
Mikołów there is Gronie hill, from which the name of Tyskie Gronie beer is
derived (on the hill there is the water intake for the brewery).
W
Mikołowie znajduje się wzgórze Gronie, od którego pochodzi nazwa piwa Tyskie
Gronie (na wzgórzu tym znajduje się ujęcie
wody dla browaru).
Karchowice houses Pipelines museum which exhibits
equipment
connected with water exploitation, e.g. old and interesting wooden pipelines through which the water was provided in the past time. One of the exhibits,which supplied water to Mikołów’s town square is now in the museum.
connected with water exploitation, e.g. old and interesting wooden pipelines through which the water was provided in the past time. One of the exhibits,which supplied water to Mikołów’s town square is now in the museum.
W
muzeum wodociągów w Karchowicach
-
udało się pokazać więcej urządzeń związanych z eksploatacją wody. Są - na
przykład - stare i ciekawe drewniane
rury, którymi niegdyś dostarczano płyn. Konkretny, prezentowany w
Karchowicach egzemplarz zainstalowany był niegdyś w Mikołowie - zasilał w wodę rynek miasta.
8. The town square is the place where a
beautiful fountain is situated.
Szybko
rozwijający się w drugiej połowie XIX wieku górnośląski przemysł nie tylko
potrzebował dużych ilości wody, lecz także - za sprawą licznych kopalń -
przyczyniał się do jej braku. Na skutek eksploatacji górniczej następował
odpływ wód do wyrobisk górniczych. Spowodowało to zanikanie wody w studniach
przydomowych. Dodatkowo sytuację tą pogarszała ciągle powiększająca się liczba
ludności. Ponad to w tamtych czasach
ludzie do zastosowań domowych pozyskiwali wodę naturalnymi sposobami - ze
strumieni, stawów czy przydomowych studni, co prowadziło do masowych zatruć.
Zapadła więc decyzja o budowie dużej stacji
pomp. Gdy wodociąg ruszył w 1882 roku woda z Karchowic trafiała między innymi
do mieszkań Zabrza oraz Gliwic. Największym odbiorcą była jednak kopalnia
"Królowa Luiza”.
From the history of Silesian water...
Quickly developing Upper Silesian industry in the
second half of 19th century not only required large amounts of water
but also, due to the needs of coal mines, was the cause of its shortage. Due to
the coal mine exploitation, the water flew to coal mine excavation sites. It
caused water decline in private wells.
Additionally, a growing number of population made the situation even
worse. Moreover people at that time obtained water by means of natural methods-
they used creeks, ponds or their private wells which was the root of mass
poisoning.
Therefore a decision was made to build a big pumping
plant. When waterworks was opened in 1882, the water from Karchowice was
supplied to Zabrze and Gliwice among others. However the biggest customer was
“Królowa Luiza” coal mine.
Dziś
w zabytkowej Stacji Wodociągowej Zawada - Karchowice , znajduje się muzeum
gdzie można zobaczyć dużo ciekawych urządzeń związanych z eksploatacją wody,
m.in. stare i ciekawe drewniane rury, którymi niegdyś dostarczano wodę.
Konkretny, prezentowany w Karchowicach egzemplarz zainstalowany był niegdyś w
Mikołowie - zasilał w wodę rynek miasta.
Inne
zabytkowe zespoły to m.in.: Zakład Produkcji Wody "Staszic" w
Tarnowskich Górach; Zakłady Wodociągów i Kanalizacji w Raciborzu; oczyszczalnia
ścieków w Bytomiu; żelbetowa zapora wodna i hydroelektrownia w Porąbce
(1928-1937); urządzenia hydrotechniczne w dawnej fabryce tektury w Czańcu (gm.
Porąbka).
Nowadays in
the old pipeline station Zawada-Karchowice there is a museum where one can see many
interesting devices connected with water exploitation, e.g. old and interesting
wooden pipelines which were used to supply water. One of them was installed in
Mikołów long time ago. It supplied the town’s square with water.
Other notable
relics are water supply treatment plant “Staszic” in Tarnowskie
Góry, Pipeline and sewerage plant in Racibórz, wastewater treatment plant in
Bytom , reinforced concrete dam and hydroelectric plant in Porąbca (1928-1937)
and hydrotechnical devices in former cartboard factory in Czańc.
• Liczną grupę zabytków, biorąc pod uwagę
nowatorstwo konstrukcyjne, formę i detal architektoniczny, stanowią wieże
ciśnień. Pośród nich można wymienić m.in.: wieżę kominowo-wodną na terenie
szpitala klinicznego w Zabrzu zaprojektowaną przez A. Hartmanna; wieżę wodną
przy ul. Korczaka w Katowicach wzniesioną przez G. i E. Zillmannów w 1912 r.;
wieżę wodną w Katowicach-Giszowcu ponadto liczne wieże wodne w Rybniku,
Gliwicach, Świętochłowicach.• W województwie śląskim zachowało się także
wiele zabytków przemysłu spożywczego. największym jest browar w Tychach. browar
w Żywcu założony w połowie XIX w. przez Albrechta Fryderyka Habsburga.
• Pstrągarnia w Złotym Potoku, założona na rzecze Wiercicy w 1881 r. przez Edwarda Raczyńskiego, była pierwszą w Europie nizinną hodowlą pstrąga.
• Pstrągarnia w Złotym Potoku, założona na rzecze Wiercicy w 1881 r. przez Edwarda Raczyńskiego, była pierwszą w Europie nizinną hodowlą pstrąga.
In Silesian
voivodeship a number of food industry relics was preserved. The biggest one is
brewery in Tychy and brewery in Żywiec set up in the middle of 19th
century by Archduke
Friedrich.
A trout farm in Złoty Potok set up on the
Wiercica river by Edward Raczyński in 1881 was the first lowland trout farm in
Europe.
Subskrybuj:
Posty (Atom)